“Dit 125 ha bosgebied bestaat o.a. uit waardevol heidegebied en grote percelen dennenbomen. Beide biotopen zijn bij droogte brandgevoelig. Natuurherstel na een brand is niet evident: het kost handenvol geld en het duurt decennia vooraleer de eerste resultaten weer zichtbaar zijn. Daarom is het belangrijk om niet alleen branden te vermijden, maar ook goed voorbereid te zijn op een eventuele brand. Een nood- en interventieplan en oefeningen dragen daar zeker tot bij.”

gedeputeerde Riet Gillis, bevoegd voor Natuur en Klimaat

Interventie, maar vooral preventie

In dit noodplan is het Kloosterbos door de interventiediensten opgedeeld in acht verschillende deelzones, zodat een mogelijk brandhaard in het 125ha bos snel te lokaliseren is. In totaal zijn 45 kleine, maar opvallend oranje infobordjes op het domein aangebracht. Elk bordje vermeldt het noodnummer 112 en het ‘adres’ in het Kloosterbos, een combinatie van cijfers en een letter gaande van zone A tot en met H. Zo kan de melder beter de locatie van de brand in het bos aan de hulpdiensten meedelen.

Bij het opstellen van het noodplan is ook rekening gehouden met de toegankelijkheid via voldoende brede en berijdbare paden. Zo kunnen brandweerwagens met blusmateriaal het bos inrijden.

“Behalve de weersomstandigheden waar we geen invloed op hebben, zijn terreinkennis en interventiesnelheid cruciale factoren om de omvang van een natuurbrand in te perken. Een belangrijke rol is weggelegd voor bezoekers van een bos of natuurgebied: wees waakzaam, rook niet en stook geen vuurtjes. Ik heb in mijn loopbaan gelukkig nog maar een paar kleine natuurbranden meegemaakt en ik wil dat ook graag zo houden.”

Jörge Engels, luitenant brandweerzone Centrum

Fragiel dennenbos omvormen tot weerbaar en biodivers bos

Een bos dat uit verschillende boomsoorten bestaat, is niet alleen goed voor de biodiversiteit. De variatie aan bomen draagt ook bij aan de weerbaarheid en de brandpreventie. In de loop van de 20ste eeuw werden in het Kloosterbos op grote schaal naaldbomen aangeplant voor de economische productie van hout. Daarom vormt de Provincie, die in 2002 eigenaar werd van het Kloosterbos, het bos opnieuw om tot een structuurrijk bosgebied met inheemse soorten zoals struikheide, berk en zomereik. Dat zijn de soorten die er oorspronkelijk floreerden. Door eenzijdige beplanting verschraalt de soortenrijkdom aan planten en dieren. Een eenzijdig bos is ook vatbaar voor plagen zoals vb. de letterzetter, de schorskever die dodelijk blijkt voor fijnsparbossen in het Waasland. Door de klimaatverandering  worden dergelijke homogene naaldbossen ook gevoelig voor droogte, met groter risico op brandgevaar. In loofbossen is het brandgevaar bij droogte beperkter.