Berichten

Provincie installeert de droogtemeters voor CurieuzeNeuzen in de Tuin

/in , , /door

Vrijdag 2 april 2021 — Op zaterdag 3 april 2021 starten de metingen van het grootschalig burgeronderzoek CurieuzeNeuzen in de Tuin. Op 5 000 locaties in Vlaanderen gaan die dag de slimme bodemsensoren de grond in, om een halfjaar lang live de hitte en droogte in heel Vlaanderen in kaart te brengen.

Provincie Oost-Vlaanderen neemt actief deel aan dit wetenschappelijk onderzoek van de Universiteit Antwerpen door 16 meetsondes te installeren in 11 verschillende bossen en domeinen.

Gedeputeerde Riet Gillis, bevoegd voor Klimaat, plaatste vrijdag 2 april de meetsonde in het Kloosterbos in Wachtebeke.

“Op dit moment is onze wetenschappelijke kennis van droogte- en hittestress in beheerde bodems zoals tuinen, parken, weides, akkers, … nog te beperkt. Daarom werkt de Provincie Oost-Vlaanderen graag mee aan dit grootschalig onderzoek naar droogte en hitte. De resultaten zullen ons verder in staat stellen de droogteresistentie van onze provincie te verhogen.”

gedeputeerde Riet Gillis, bevoegd voor Klimaat

16 meetsondes in 11 provinciale eigendommen

Om de effecten van steeds warmere en drogere zomers te meten, schakelt de Provincie zelf 11 provinciale eigendommen in. Deze gebieden zijn verspreid over het Oost-Vlaams grondgebied en hebben vaak een publieksgebonden en natuureducatieve functie. Het zijn:

  • de centra voor milieu- en natuureducatie: Bastion VIII in Dendermonde, Fabriek Energiek in Zelzate en De Kaaihoeve in Zwalm;
  • de provinciale bossen en recreatiedomeinen Het Leen in Eeklo, Het Kloosterbos en domein Puyenbroek in Wachtebeke, centrum De Boerekreek in Sint-Laureins, domein Nieuwdonk in Berlare, domein De Brielmeersen in Deinze en domein De Ster in Sint-Niklaas.

Dreigende droogte

Door de lage waterbeschikbaarheid is Oost-Vlaanderen, net als de rest van België, gevoelig aan droge periodes. Het evenwicht tussen de vraag naar water en het aanbod aan water is fragiel. Als er gedurende een zekere tijd geen of weinig neerslag valt, dreigt waterschaarste. Het provinciebestuur organiseerde op 16 maart 2021 een digitale inspiratiedag over het thema.
Klimaatscenario’s voorspellen een verandering van het neerslagpatroon voor de toekomst waarbij in de winter meer en in de zomer minder neerslag zal vallen. Zo wordt bijvoorbeeld voorspeld dat tegen 2100 de gemiddelde neerslag in de winter zal toenemen met 44% en in de zomer zal afnemen met 59%. Het aantal dagen zonder neerslag kan, afhankelijk van het klimaatscenario, tegen 2100 toenemen van 173 tot 236 dagen per jaar. Ook de duur van een extreme droogteperiode, zoals de droogte in de zomer van 2018, kan toenemen tot 135 dagen tegenover 34 dagen onder het huidige klimaat.

Deelname via het provinciaal klimaatfonds

De Provincie streeft naar een klimaatgezond Oost-Vlaanderen tegen 2040 en biedt als intermediair bestuur mee een antwoord op de groeiende klimaatuitdagingen. Daarom stopt het provinciebestuur een jaarlijks bedrag van 500 000 EUR in het provinciaal klimaatfonds. Dit bedrag dient voor klimaatprojecten die vanuit verschillende provinciale diensten worden geïnitieerd. Ook de deelname aan Curieuzeneuzen in de Tuin is vanuit dit klimaatfonds gefinancierd.

curieuzeneuzen.be

Klimaatgezonde tuin

Inspiratiedag over dreigende droogte en waardevol water

Provincie Oost-Vlaanderen strijdt proactief tegen droogte

/in , /door

Woensdag 17 maart 2021 — De Provincie bindt de strijd aan met droogte via proactieve initiatieven die waterschaarste helpen voorkomen. Zo rolt de Provincie een meetnetwerk uit dat de waterpeilen van de Oost-Vlaamse beken continu opvolgt. Ze zet ook experimenten op voor alternatieve waterbronnen. Er wordt onderzocht of een deel van het water in de overstromingsgebieden kan ingezet worden als publieke waterreserve.

Ondanks de wateroverlast van afgelopen februari, is droogte nog steeds een prangend probleem en staat het hoog op de provinciale agenda. Verschillende klimaatscenario’s bevestigen dat lange periodes van droogte standaard zullen worden. Aanhoudende droogte wordt afgewisseld met extreme piekbuien die wateroverlast veroorzaken. De Provincie zet in op nieuwe maatregelen om waterschaarste te helpen voorkomen.

“Als er dit voorjaar even weinig neerslag valt als vorig jaar vrezen we opnieuw voor een kurkdroge zomer. Daarbij stapelt de impact van de afgelopen droogteperiodes zich op.  Als Provincie zetten we daarom sterk in op proactieve maatregelen die de balans tussen watervraag en wateraanbod op een structurele en duurzame manier in evenwicht brengen.”

gedeputeerde Leentje Grillaert, bevoegd voor Integraal waterbeleid

De Provincie Oost-Vlaanderen ondersteunt ook steden en gemeenten in de strijd tegen waterschaarste. In dat kader organiseerde de Provincie op 16 maart 2021 de eerste editie van de Inspiratiedag ‘Over dreigende droogte en waardevol water’ voor lokale besturen, studiebureaus en agentschappen. Met deze inspiratiedag wil de Provincie informatie verschaffen over allerlei acties tegen droogte en een dialoog aangaan over deze relatief nieuwe problematiek.

200 sensoren meten waterpeil

Momenteel rolt de Provincie een fijnmazig netwerk uit van 200 sensoren die het waterpeil op de Oost-Vlaamse beken continu meten en doorsturen. De sensoren zijn multiflexmeters, compacte sensoren die ontwikkeld zijn door het waterschap Scheldestromen in Nederland. Via een geluidssignaal meet de sensor elk kwartier het waterpeil en stuurt het meetresultaat in realtime door naar de Provincie. Deze gegevens, die ook voor iedere burger raadpleegbaar zullen zijn, zijn van groot belang voor de vormgeving van het waterbeleid en de organisatie van de proactieve acties. Daarnaast spelen de sensoren ook een belangrijke rol bij het opvolgen van wateroverlast.

Water sparen

De Provincie onderzoekt ook de mogelijkheid om gecontroleerde overstromingsgebieden deels herin te richten zodat landbouwers hieruit water kunnen onttrekken in de zomer, evenwel zonder de bescherming tegen wateroverlast te verminderen. Een belangrijk deel van de watervraag tijdens de zomer is namelijk afkomstig van de landbouwsector. Zij hebben het water voornamelijk nodig wanneer er weinig neerslag valt en hebben niet altijd voldoende met hun eigen hemelwaterreserves. In Kruisem wordt momenteel een overstromingsgebied omgebouwd tot een combinatie van een spaar- en bufferbekken. Zo zal het gebied water kunnen bergen om wateroverlast te voorkomen, maar tegelijk tijdens droge periodes het overtollig winterwater beschikbaar stellen aan de omwonende landbouwers.